idEA: Beeldtaal maakt IT- infrastructuur begrijpelijk
Zien hoe processen, informatie en IT werken? Het kan met idEA. idEA is een beeldtaal en methode om gecompliceerde IT-vraagstukken te visualiseren. Het visualiseren helpt om samenhang en inzicht te creëren. Het toont de relaties en afhankelijkheden zodat bestuurders, projectleiders, architecten en andere betrokkenen elkaar beter begrijpen.
Vooral bestuurders hebben behoefte aan betere sturing op de inzet van technologie. Zodat ze kunnen waarborgen dat de techniek in hun organisatie effectief werkt, met efficiënte processen en betere diensten. Voormalig CIO van het Rijk, Maarten Hillenaar, stond een aantal jaar geleden voor zo’n complexe IT-uitdaging. Eerder had hij ervaren dat aansprekende visualisaties hem hielpen bij ingewikkelde vraagstukken. Daarom vroeg hij ICTU om een beeldtaal te ontwikkelen waarmee IT eenvoudig is uit te leggen. Hillenaar had behoefte aan een soort atlas, waarin de complexe informatievoorziening van het Rijk op platen zichtbaar wordt. Een ‘SimCity’ om te laten zien hoe werkprocessen, informatievoorziening, organisatiestructuren en techniek binnen het Rijk in elkaar grijpen.
Van begrip naar bespreken
Inmiddels heeft ICTU tientallen platen gemaakt waarin beeldtaal is toegepast. Diverse overheidsorganisaties gebruiken visualisatie om de samenhang tussen hun processen en IT-systemen te doorgronden en bediscussiëren. Als basis voor verbeteringen, of om lopende veranderingen beter uit te kunnen leggen. ICTU ondersteunt deze begripsvorming met idEA. Plaatjes met praatjes, dus. Door de methode vaak toe te passen, is deze on the job verder aangescherpt.
Adviseur en procesbegeleider idEA Leenhert Stil: ‘We merkten dat grafische weergaven van een bedrijfsproces - inclusief bijbehorende mensen, taken en functionaliteiten - bij de betrokken partijen voor snel begrip zorgden. Zelfs, of misschien wel juist, bij complexe ketenprocessen met meerdere organisaties. We printten de afbeeldingen op posterformaat en hingen ze op zichtbare plekken in projectruimtes of bij koffiecorners. De beelden trokken de aandacht, en niet alleen van architecten en IT’ers. Er gebeurde meer. Mensen gingen met elkaar in discussie over wat ze zagen. Dit liet zien dat we een manier hadden gevonden om het onzichtbare, zichtbaar te maken. En daarmee ook bespreekbaar. Dat inspireerde ons tot de naam: interactieve dynamische Enterprise Architectuur, idEA.’
Visualisatie vast onderdeel in projecten
Leenhert Stil: 'In projecten organiseren we inmiddels steeds vaker workshops om actief met idEA aan de gang te gaan. De platen zijn het middel om de discussie op gang te helpen. Voer je die goed, dan is de kans op teleurstelling achteraf stukken kleiner. Logisch, want het onderlinge begrip is groter, waardoor je als bestuurder, kennishouder of architect zorgvuldiger keuzes kunt maken. En altijd samen. Als het aan ons ligt, is idEA een vast onderdeel van projecten. Interactie en dynamiek worden routine!'
